Μπ.Ράσελ – Ποιος είναι ο πολιτισμένος άνθρωπος;

Στο ερώτημα αυτό δίνεται συνήθως απάντηση με αναφορά σε υλικά τεκμήρια. Μια χώρα είναι πολιτισμένη, αν έχει πολλές μηχανές, πολλά αυτοκίνητα, πολλά λουτρά και αρκετά μεγάλο δίκτυο ταχείας συγκοινωνίας. Νομίζω ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι προσδίδουν υπερβολικά μεγάλη σπουδαιότητα σ αυτά τα πράγματα.

Ο πολιτισμός , σε ότι αφορά τη σπουδαιότερη πλευρά του , είναι κάτι το πνευματικό και όχι υλικές προσθήκες στη σωματική όψη της ζωής.

Είναι ζήτημα γνώσεων ως ένα βαθμό και συναισθημάτων ως ένα άλλο βαθμό.

Αναφορικά με τη γνώση, ο άνθρωπος πρέπει να έχει επίγνωση της μηδαμινότητά του, σε σχέση με τον κοσμικό χώρο και χρόνο. Πρέπει να βλέπει τη χώρα του σαν μια ανάμεσα στις χώρες της γης, με ίσο δικαίωμα να ζει, να σκέφτεται και να αισθάνεται. Πρέπει να βλέπει την εποχή του σε σχέση με το παρελθόν και το μέλλον και να αναλογίζεται ότι οι δικές της διχογνωμίες θα φαίνονται στις μελλοντικές γενεές τόσο παράξενες, όσο φαίνονται τώρα οι διχογνωμίες του παρελθόντος. Διευρύνοντας ακόμα περισσότερο την εποπτεία του, πρέπει να συνειδητοποιήσει την απεραντοσύνη των γεωλογικών αιώνων και των αστρονομικών αβύσσων. Όλα όμως αυτά πρέπει να τα βλέπει όχι σαν ένα βάρος που συνθλίβει τα το ατομικό ανθρώπινο πνεύμα, αλλά σαν ένα χωρίς όριο πανόραμα, που πλαταίνει τη σκέψη του, καθώς το ατενίζει.

Αναφορικά με τα συναισθήματα χρειάζεται μια ανάλογη προέκταση πέρα από το στενά προσωπικό, για να μπορεί να λέγεται ένας άνθρωπος πολιτισμένος. Οι άνθρωποι πορεύονται απ΄το τη γέννηση στο θάνατο , μερικές φορές ευτυχισμένοι , άλλες φορές δυστυχισμένοι, μερικές φορές μεγαλόψυχοι, άλλες φορές άπληστοι και μικρόψυχοι, μερικές φορές ηρωικοί, άλλες φορές δειλοί και δουλικοί. Για όποιον αντικρίζει αυτή την πορεία στο σύνολό της, μερικά πράγματα είναι άξια του θαυμασμού του. Μερικοί άνθρωποι εμπνέονταν από αγάπη για την ανθρωπότητα αλλά, με την ανώτερη διάνοιά τους, μας έχουν βοηθήσει να κατανοήσουμε τον κόσμο όπου ζούμε, και άλλοι, με την εξαιρετική τους αισθαντικότητα, έχουν δημιουργήσει αισθητικές αξίες. Οι άνθρωποι αυτοί μας έχουν χαρίσει μερικά θετικά αγαθά, για να ισοφαρίσουν τους μακρούς αιώνες της σκληρότητας, της καταπίεσης και των προλήψεων. Οι άνθρωποι αυτοί έκαναν ότι περνούσε από το χέρι τους ώστε να γίνει η ανθρώπινη ζωή κάτι καλύτερο από ένα σύντομο, πολυτάραχο πέρασμα αγρίων.

Ο πολιτισμένος άνθρωπος εκεί όπου δεν βρίσκει να θαυμάσει, πρέπει να κατανοεί μάλλον παρά να αποδοκιμάζει. 

Πρέπει να επιζητεί να ανακαλύψει και να εξαλείψει τα απρόσωπα αίτια του κακού και όχι να μισεί τους ανθρώπους εκείνους που είναι υποχείρια του κακού.

Μπέρτραντ Ράσελ - Αντιδημοφιλή δοκίμια

Όσα καταπίεσες μέσα σου, αυτά έγινες τελικά.

Η παιδεία σου, η ηθική σου και ο πολιτισμός σου έχουν επιβάλει πολλούς περιορισμούς: «Μη σκέφτεσαι έτσι γι’ αυτό. Μην αφήνεις τέτοιες σκέψεις να μπαίνουν στο νου σου. Αυτές είναι κακές σκέψεις!».

Καταπιέζοντάς την, η σκέψη δεν φεύγει. Πηγαίνει ακόμα βαθύτερα μέ­σα σου, επειδή αυτό που καταπιέζεις έρχεται από μέσα, δεν έρχεται από κάπου έξω.

Να θυμάσαι, οτιδήποτε υπάρχει μέσα στο νου σου δεν έρχεται από κάπου έξω, έρχεται από μέσα σου. Είναι σαν να έρχεται μια πηγή από το βουνό κι εμείς κλείνουμε το άνοιγμά της. Η πηγή δεν θα καταστραφεί, θα πάει βαθύτερα, αναζητώντας άλλους δρόμους για να βγει στην επιφάνεια. Και ενώ θα υπήρχε μόνο μία πηγή, τώρα υπάρχουν δέκα, επειδή το νερό θα προσπαθήσει να βρει άλλο άνοιγμα για να κυλήσει και θα χωριστεί σε δέκα πηγές. Κι αν κλείσεις και τις δέκα αυτές πηγές, τότε θα εμφανιστούν εκατό πηγές. Το κάθε τι έρχεται από μέσα, όχι απ’ έξω.

Κι όσο περισσότερο το καταπιέζεις, τόσο πιο άσχημο και διεστραμμένο γίνεται. Τότε βρίσκει καινούργιους δρόμους για να βγει προς τα έξω, εσύ όμως το καταπιέζεις ακόμα πιο δυνατά.

Από την παιδική σου ηλικία, η βάση της εκπαίδευσής σου είναι ότι αν υπάρχει μια λανθασμένη σκέψη στο νου σου, καταπίεσέ την. Αυτή η καταπιεσμένη σκέψη δεν καταστρέφεται, αλλά μπαίνει βαθύτερα μέσα στο ασυνείδητό σου. Ο θυμός είναι λάθος, οπότε τον καταπιέζεις. Τότε ξεδιπλώνεται μέσα σου ένα ρεύμα θυμού. Το σεξ είναι λάθος, η απληστία είναι λάθος, αυτό είναι λάθος, εκείνο είναι λάθος…

 Οτιδήποτε είναι λάθος το καταπιέζεις και στο τέλος βρίσκεις πως έχεις γίνει όλα αυτά που έχεις καταπιέσει. Για πόσο μπορείς να εμποδίζεις εκείνες τις πηγές κλείνοντας το άνοιγμά τους; Με το να απαγορεύεις, προσελκύεις, με το να αρνείσαι, προσκαλείς, με το να αποτρέπεις, δελεάζεσαι. Ο νους σου έχει γίνει πολύ άρρωστος, επειδή δεν καταλαβαίνεις αυτό το απλό σημείο.

Δεν θέλεις να είσαι θυμωμένος.

Τότε, ο θυμός έρχεται. Δεν θέλεις να είσαι σεξουαλικός. Τότε το σεξ εμφανίζεται και γραπώνεται από το είναι σου. Δεν θέλεις να είσαι άπληστος, δεν θέλεις να έχεις εγώ και τότε όλα αυτά έρχονται. Οτιδήποτε θέλεις όμως – πνευματικότητα, θρησκευτικότητα, φώτιση – δεν φαίνεται να έρχεται. Αυτό που δεν θέλεις, έρχεται κι αυτό που προσπαθείς να ξεφορτωθείς, δεν φεύγει ποτέ. Όλο αυτό συμβαίνει επειδή δεν καταλαβαίνεις αυτό το απλό σημείο για το νου.

Δεν υπάρχει ανάγκη να επιμένεις ως προς το τι θα έπρεπε να υπάρχει μέσα στο νου και ως προς το τι δεν θα έπρεπε. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να παρατηρήσουμε οτιδήποτε εμφανίζεται στο νου μας, χωρίς να κάνουμε καμία επιλογή και χωρίς να βάζουμε κανέναν όρο. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να αρχίσουμε να βλέπουμε αυτό που υπάρχει πραγματικά στο νου.

Οι ηθικολόγοι διδάσκουν στους ανθρώπους βλακείες όπως: «Μη θυμώνεις. Πολέμησε το θυμό σου.» Ο άνθρωπος που πολεμάει το θυμό του και προσπαθεί να ξεφύγει απ’ αυτόν, θα έχει εμμονή με το θυμό, όλη του τη ζωή. Δεν μπορεί ποτέ να ελευθερωθεί απ’ αυτόν.

Μόνο ο άνθρωπος που ενδιαφέρεται να γνωρίσει το θυμό του κατά πρόσωπο κι όχι να τον πολεμήσει, θα ελευθερωθεί απ’ αυτόν.

Έτσι, κάτι για να θυμάσαι είναι το να εγκαταλείψεις κάθε αίσθηση διαμάχης με οποιαδήποτε κατάσταση του νου. Απλώς δημιούργησε την αίσθηση ότι θέλεις να γνωρίσεις, να κατανοήσεις: «Θέλω να κατανοήσω τι είναι ο νους μου.» Πρέπει κανείς να μπει στο νου μ’ αυτή την ειλικρινή αίσθηση. Αυτό είναι το δεύτερο σημείο. Και ένα άλλο είναι το να μην κρίνεις οτιδήποτε εμφανίζεται στο νου. Μην κρίνεις αν είναι καλό ή αν είναι κακό. Το καλό και το κακό είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.

Όπου υπάρχει το κακό, στην άλλη όψη υπάρχει το καλό. Όπου υπάρχει το καλό, στην άλλη όψη υπάρχει το κακό.

Osho: Ταξίδι προς τα μέσα.

«Να χαμογελάς ακόμη κι αν η ψυχή σου κλαίει.»

Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στη ζωή σου που μπορεί να τους συναντήσεις τυχαία και να σε στιγματίσουν για μερικά χρόνια.

Αυτοί ίσως είναι και οι πιο σημαντικοί,αρκεί να τους προσέξεις και να τους ακούσεις.

Κάποτε άκουσα έναν άνθρωπο τυφλό να τραγουδάει σε έναν πεζόδρομο της Αθήνας. Κοντοστάθηκα κι έμεινα να τον ακούω για ώρα. Εντυπωσιάστηκα από το τρόπο που έπαιζε ακορντεόν χωρίς να βλέπει και με συνεπήρε με τα τραγούδια που έλεγε ο ιδιος. Τότε σκέφτηκα πόση δύναμη άραγε χρειάζεσαι για να πεις με τόσα συναισθήματα δύο μονάχα λέξεις.

Κι όμως η φιγούρα του έχει αποτυπωθεί βαθιά μέσα μου.

Θυμάμαι που έπαιζε με τόση άνεση θέλοντας να περάσει ένα μήνυμα συγκίνησης και ζεστασιάς στους γύρω του,μα λίγοι ήταν εκείνοι που πραγματικά έμειναν να τον ακούσουν και να του δώσουν ένα χαρτζιλικι. Η ανθρωπιά στις μέρες μας δυστυχώς απουσιάζει,πόσο μάλλον όταν βλέπεις ανθρώπους αδιάφορους να προσπερνούν και να μην δείχνουν έστω λίγο φιλότιμο.

Βέβαια θα μου πείτε κανείς δεν είναι ίδιος και δε χρωστάει καλό σε κάποιον εκτός από τον εαυτό του,όποτε ποιος ο λογος να “φροντίσει” έναν τυφλό; Μακάρι όλοι μας να σκεφτόμασταν διαφορετικά κι όχι ρεαλιστικά. Το μεγαλύτερο λάθος που κάνουμε σε μια τέτοια περίπτωση είναι να λυπόμαστε έναν τέτοιον άνθρωπο πιστεύοντας ότι η ζωή του δεν έχει κανένα απολύτως νόημα. Κι όμως συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.

Όταν ο Θεός σου δίνει τέτοια σπάνια χαρίσματα καλό είναι να τα αξιοποιείς με εναν δικό σου τρόπο.

Να τα αξιοποιείς σωστά και δημιουργικά ώστε να συμπεριφέρεσαι όπως κάθε φυσιολογικός άνθρωπος. Όλοι μας αξίζουμε το καλύτερο και πρέπει να βοηθάμε τους συνανθρώπους μας όταν το έχουν πραγματικά ανάγκη! Είναι μεγάλο κατόρθωμα να μπορείς να εκφράζεσαι “τυφλά” και να χαμογελάς.

Να χαμογελάς ακόμα κι αν η ψυχή σου κλαίει,να τραγουδάς ακόμα κι οταν το τραγούδι γίνεται πόνος και να συγκινείς έναν άνθρωπο όπως σε συγκινεί ένα αθώο παιδί. Η ζωή πολλές φορές μας φαίνεται σκληρή και άδικη γιατί μας (επι)δοκιμάζει σε κάθε δυσκολία που βιώνουμε καθημερινά.

Αν εσύ της κλείσεις το μάτι και προχωρήσεις τοτε όλα θα αλλάξουν προς το καλύτερο και δε θα φοβάσαι τίποτα.

Μπορεί η ψυχή να δακρύζει πριν τα μάτια αλλά το συναίσθημα και το ταλέντο καθρεφτίζουν μέσα μας.

http://www.tilestwra.com